Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
14. Marzec 2024

E w ESG – co to jest i jak to możesz raportować?

Wokół raportowania ESG zrobiło się sporo szumu, bo terminy zaczynają deptać po piętach coraz większej liczbie firm. A nawet jeśli w tym roku obowiązek nie dosięgnie wszystkich, to w praktyce rynek i tak zaczyna faworyzować podmioty kierujące się ideą zrównoważonego rozwoju i sprawiedliwości społecznej. Czy wiesz jednak, co dokładnie kryje się za słynnymi E, S i G?

Zaczynamy minicykl o trzech obszarach działania ESG. Z tego wpisu dowiesz się, co obejmuje obszar środowiskowy, co ujawniać w jego ramach i dlaczego lepiej nie lekceważyć tematu.

ESG w Polsce – obowiązek raportowania

Raportowanie ESG obejmuje kontrolę podmiotu w 3 obszarach: środowiskowym (E – environmental), społecznym (S – social), ładu korporacyjnego (G – corporate governance). Machina częściowo ruszyła. Raportowanie ESG wynika z dyrektywy CSRD, czyli o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, która została opublikowana nieco ponad rok temu. Obecnie w Polsce dyrektywa obejmuje 150 firm, jednak niedługo nowe obowiązki niefinansowego raportowania dotkną ponad 3,5 tys. polskich przedsiębiorstw.

Obowiązkiem raportowania za 2024 r. są objęte największe spółki giełdowe, które zatrudniają co najmniej 500 osób. Od 2027 r. ze składaniem sprawozdań będą musiały zmierzyć się małe i średnie przedsiębiorstwa spełniające co najmniej 2 z 3 warunków: 

  • przychody powyżej 3 mln zł,
  • suma bilansowa przekraczająca 1,5 mln zł,
  • zatrudnienie powyżej 10 pracowników.

Czy w Polsce obowiązek raportowania ESG wpływa na szybsze odejście od węgla? Poznaj najnowszą analizę „Raportowanie ESG a dekarbonizacja polskiego przemysłu”.

Środowisko w działalności firmy, czyli co obejmuje obszar E

W tym obszarze najistotniejsze są: wpływ podmiotu na środowisko naturalne oraz potencjalne wyzwania, jakie mogą stawiać przed biznesem kwestie środowiskowe.

esg

Raportowaniu obszaru E powinna przyświecać idea wdrażania zrównoważonych praktyk w zakresie korzystania z zasobów oraz ogólnie w interakcji ze środowiskiem. Zwraca się zatem uwagę na: redukcję emisji gazów cieplarnianych, poprawę efektywności energetycznej, efektywne wykorzystanie zasobów, ilość wytwarzanych odpadów (oraz sposób ich utylizacji), sposoby, w jakie firma korzysta z zasobów odnawialnych i nieodnawialnych.

Czy środowisko ma znaczenie dla inwestorów?

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) oraz Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) podkreślają w swoich „Wytycznych do raportowania ESG”, że inwestorzy często chcą wiedzieć, czy spółki:

  • są przygotowane do wdrażania wymogów gospodarki niskoemisyjnej, a więc celów porozumienia paryskiego;
  • w związku ze zmianami klimatu inwestują w innowacyjne technologie czy rozwój nowych produktów/usług;
  • mogą być narażone na ryzyko zaostrzenia przepisów dotyczących handlu uprawnieniami do emisji CO2 i wzrostu ich cen;
  • uwzględniają fizyczne ryzyko klimatyczne i zwiększają swoją odporność na ryzyko zewnętrzne, aby zadbać o utrzymanie ciągłości swojego działania.

Środowiskowy wskaźnik ESG – co ujawniać?

Dla branży energetycznej wśród wskaźników ESG szczególnie istotny może być właśnie obszar E. Wspomniane „Wytyczne do raportowania ESG” od GPW i EBOiR zalecają firmom ujawniać:

  1. Emisje gazów cieplarnianych [w tonach ekw. CO2]: metody i założenia zastosowane przy obliczaniu emisji; emisje zakresu 1, 2 oraz 3 (jeśli istotne) za ostatnie 3 lata, aby umożliwić ocenę trendu w czasie; stosowne wyjaśnienie, jeśli nastąpiła znaczna zmiana wartości emisji (zarówno w przypadku wzrostu jak i spadku).
  2. Intensywność emisji gazów cieplarnianych [w tonach ekw. CO2/przychód]: metody i założenia zastosowane przy obliczeniach; współczynnik intensywności emisji gazów cieplarnianych w stosunku do przychodów.
  3. Zużycie energii i jej źródła [w MWh]: metody i założenia zastosowane przy obliczeniu zużycia energii; całkowite zużycie energii w organizacji; procent zużytej energii w podziale na rodzaj energii (tj. odnawialne i nieodnawialne źródła energii).
  4. Politykę środowiskową: zgodność z odpowiednimi przepisami i regulacjami dotyczącymi ochrony środowiska; zobowiązanie do zarządzania i łagodzenia niekorzystnego wpływu na środowisko; wdrożenie systemu zarządzania kwestiami środowiskowymi; monitorowanie wyników; raportowanie kwestii środowiskowych; oczekiwania firmy wobec dostawców i partnerów biznesowych w zakresie zarządzania kwestiami środowiskowymi.

A oprócz tego w raportowaniu ESG firmy powinny uwzględniać: zużycie wody (w m3), zarządzanie zasobami wodnymi, wpływ na bioróżnorodność, zarządzanie odpadami. 

Lepsze wyniki raportowania dzięki przejściu na gaz

Raportowanie ESG jest nierozerwalne z unijnymi ambicjami klimatycznymi. Jeśli firma może sprostać wytycznym Brukseli, to jej niefinansowe sprawozdanie będzie atrakcyjniejsze dla interesariuszy. W tym kontekście ważne jest, że w 2022 r. Komisja Europejska uznała gaz ziemny za technologię zrównoważoną, a wysokosprawną kogenerację za spójną z celem zwiększania efektywności energetycznej. Oczywiście wzrok UE kieruje się na OZE, ale zanim w Polsce uda się zbudować miks energetyczny wokół atomu i odnawialnych źródeł energii, to właśnie gaz ziemny wraz z gazową kogeneracją będą sprawdzoną, stabilną alternatywą dla węgla. Tym bardziej, że według „Analizy przepisów Taksonomii UE do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/1214” w Polsce jednostki wytwórcze wykorzystujące błękitne paliwo są jedynymi dostępnymi technologiami wielkoskalowymi, które pozwalają na odejście od węgla na potrzeby zasilania dużych systemów ciepłowniczych. 

Ze względu na swoje właściwości gaz ziemny pozwala osiągać firmie lepsze wyniki środowiskowe niż w przypadku zasilania węglem:

  • obniża się emisje CO2,
  • całkowicie eliminuje pyły (a obecność SO2 i NOx jest śladowa),
  • uzyskuje większą skalowalność instalacji,
  • instalacje gazowe, zwłaszcza w wysokosprawnej kogeneracji, znacząco poprawiają efektywność zakładu oraz generują wysokie oszczędności rzędu nawet 190 tys. zł rocznie przy jednym silniku kogeneracyjnym.

Case odejścia od kotłowni węglowej w jednym z polskich zakładów szczegółowo omawiamy we wpisie „Kogeneracja gazowa sposobem na zwiększenie opłacalności wyjścia z węgla – case study”.

Ponadto gaz ziemny to przyszłościowa technologia: instalacje gazowe są automatycznie przystosowane do wykorzystania biometanu, czyli OZE. Dzięki technologii gazowej firma zostawia sobie otwarte drzwi do zielonej transformacji, co jest niezwykle istotne w obszarze ochrony środowiska oraz przy raportowaniu ESG.

Działania w ramach ESG a silna firma

Podsumowując, rozwój firmy w obszarach E, S i G to umacnianie jej pozycji na rynku:

  • większa wydajność: wdrażanie kryteriów ESG pozwala nie tylko budować przewagę konkurencyjną, ale też prowadzi do efektywniejszego zarządzania zasobami, a więc ostatecznie do poprawy ogólnej wydajności operacyjnej;
  • dostęp do kapitału: firmy stosujące zaawansowane praktyki ESG są nie tylko faworyzowane przez niektórych inwestorów, ale też zyskują łatwiejszy dostęp do środków publicznych (przykładowo pozyskanie kapitału na elektrownie węglowe staje się coraz trudniejsze);
  • dostęp do wykwalifikowanej kadry: wg badań „EY Work Reimagined 2022” aż połowa pracowników wybiera pracodawcę, który dba o kompleksową politykę płacową w swojej firmie oraz wspiera zdrowie psychiczne swojego zespołu. Około 1/3 badanych motywują klarowne wartości i cele firmy, w tym te w obszarze ESG. Zatem w dłuższej perspektywie działania w zakresie zrównoważonego rozwoju mogą być kluczem do pozyskiwania pożądanych pracowników.  

Źródła:

Przeczytaj również:

Polska suwerenność energetyczna – zosia samosia czy partnerka?

Przymiarki do dekarbonizacji przemysłu – sytuacja polskich firm

Program FEnIKS – zastrzyk gotówki dla polskich firm w pierwszej połowie 2024 roku

Ślad węglowy – kto go liczy, z tym się liczą

Kategorie
Dla firmy