G w ESG. Czym są działania ESG w obszarze ładu korporacyjnego?
Od ładu korporacyjnego ściśle zależy zdolność firmy do zarządzania ryzykiem i reputacją. Nic dziwnego, że aż 76% firm zarządzanych na wysokim poziomie optymistycznie patrzy na wzrost swoich przychodów w ciągu najbliższego roku, podczas gdy wśród firm mniej zaawansowanych dobrych wyników spodziewa się 45% [raport EY „Badanie zrównoważonej wartości 2023”].
W ostatniej części minicyklu o ESG opowiadamy o filarze G – corporate governance. Jak go rozumieć? Co firma powinna ujawniać w tym obszarze w raportach ESG? Jakie znaczenie ma jakość ładu korporacyjnego dla inwestorów?
ESG i ład korporacyjny – nowe podejście
Najprościej mówiąc, ładem korporacyjnym określa się równowagę wszystkich organów – żaden z członków nie jest ani zbyt uprzywilejowany, ani niestosownie pominięty. Zasady ładu korporacyjnego określają (w sposób pisemny lub zwyczajowy) relacje pomiędzy wszystkimi organami oraz wewnątrz nich. Historia takiego podejścia do organizacji przedsiębiorstwa jest oczywiście zdecydowanie dłuższa niż samo ESG. Co zatem zmienia ESG w patrzeniu na ład korporacyjny?
Wraz z dyrektywą CSRD (o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju) – z której to bezpośrednio wynika obowiązek raportowania ESG – pojęcie ładu zostaje poszerzone. Chodzi nie tylko o wewnętrzne relacje między organami, a o wieloaspektową sprawność firmy – również na poziomie etycznym. Dodatkowo wprowadzony zostaje ujednolicony system kontroli wdrażanych i realizowanych procedur.
Sprawozdanie ESG – nie tylko dla największych
Zgodnie z unijnymi regulacjami docelowo wszystkie firmy będą musiały skrupulatnie opisywać swoją działalność w trzech obszarach: środowiskowym (E – environmental), społecznym (S – social), ładu korporacyjnego (G – corporate governance). Przypomnijmy, że największe spółki giełdowe będą składać raport ESG już za ten rok. Pozostałe przedsiębiorstwa (spełniające co najmniej 2 z 3 warunków: przychody powyżej 3 mln zł, suma bilansowa przekraczająca 1,5 mln zł, zatrudnienie powyżej 10 pracowników) powinny opracowywać swoją strategię raportowania, ponieważ już za 3 lata one także będą mierzyć się z nowym obowiązkiem sprawozdawczym.
Corporate governance – co wykazać w sprawozdaniu ESG?
Zarządzanie korporacyjne w odświeżonym, unijnym ujęciu koncentruje się na szeroko pojętych wewnętrznych zasadach firmy (systemy reguł i praktyk, za pomocą których firma jest kierowana oraz kontrolowana; struktura wewnętrzna; wynagrodzenia kierownictwa; prawa akcjonariuszy) i standardach etycznych.
Pojęcie ładu korporacyjnego obejmuje między innymi stosowanie zasad etyki biznesu, transparentność działań firmy, odpowiedzialne zarządzanie zasobami ludzkimi (w tym przestrzeganie praw pracowniczych), dbałość o interesy różnych interesariuszy, takich jak pracownicy, społeczność lokalna, środowisko naturalne i akcjonariusze. Ponadto to również zapewnienie równości i różnorodności w miejscu pracy oraz uwzględnienie zagadnień związanych z prawami człowieka, ochroną środowiska i inwestycjami społecznie odpowiedzialnymi.
Zgodnie z „Wytycznymi do raportowania ESG” Europejskiego Banku Odnowy i Rozwoju oraz Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych w raporcie warto omówić:
- Strukturę organów zarządczych firmy.
- Etykę biznesu.
- Bezpieczeństwo i ochronę danych.
Poniższe punkty opracowane są na podstawie „Wytycznych”.
1. STRUKTURA ORGANÓW ZARZĄDCZYCH FIRMY
Dotyczy członków najwyższych organów pod kątem między innymi doświadczenia, kwalifikacji, długości kadencji, niezależności.
Co firma powinna ujawnić w raporcie w ramach ładu korporacyjnego?
- Zwięzłą biografię każdego z członków zarządu oraz rady nadzorczej, wskazując na doświadczenie i kompetencje.
- Informację, czy dany członek rady nadzorczej jest niezależny, czy nie.
2. ETYKA BIZNESU
Dotyczy zasad ładu korporacyjnego oraz standardów postępowania firmy, które pozwalają jej działać etycznie, zgodnie z literą prawa oraz powszechnymi normami postępowania. Wdrożenie i respektowanie zasad etycznych pozwala budować długotrwałą wartość firmy.
Co firma powinna ujawnić w raporcie w ramach ładu korporacyjnego?
- Standardy etyki: czy posiada kodeks etyczny dostępny wewnętrznie i zewnętrznie.
- Politykę antykorupcyjną: czy posiada politykę antykorupcyjną i czy obejmuje ona również dostawców i partnerów biznesowych. Dobrze, aby w polityce antykorupcyjnej znalazły się między innymi: stanowisko firmy w kwestii korupcji, łapownictwa, konfliktów interesów (wraz z definicjami tych terminów), wyjaśnienie, jakie zachowania są dopuszczalne, a jakie nie (wraz z przykładami).
- Mechanizm zgłaszania naruszeń dostępny dla dostawców i osób trzecich: czy firma posiada wypracowany mechanizm; jakie wyznacza sposoby zgłaszania naruszeń, czy umożliwia zgłaszanie anonimowe.
Inwestorzy chcą wiedzieć, czy przedsiębiorstwa:
- Kierują się jasnymi zasadami etycznymi w codziennych działaniach.
- Regularnie kontrolują zgodność swoich działań z wewnętrznymi standardami postępowania.
- Potrafią w przypadku naruszeń podjąć działania naprawcze.
- Dbają, by edukować swoich pracowników w obszarze biznesowej etyki i zapewniają im dostęp do skutecznych mechanizmów zgłaszania naruszeń.
3. BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA DANYCH
Wszystkie osoby związane z firmą – pracownicy, klienci, partnerzy biznesowi – mają prawo do ochrony ich danych osobowych przed nieuprawnionym wykorzystaniem przez osoby trzecie.
Co firma powinna ujawnić w raporcie w ramach ładu korporacyjnego?
- Politykę ochrony danych: czy posiada politykę ochrony danych (w tym bezpieczeństwa cybernetycznego). Taka polityka powinna: wyjaśniać zakres ochrony danych, przedstawiać proces zarządzania ryzykiem wycieków, kradzieży lub utraty danych, przedstawiać zakresy odpowiedzialności, wyjaśniać, jakie procedury zostały wprowadzone w celu ochrony systemu zabezpieczeń danych.
Inwestorzy chcą wiedzieć, czy przedsiębiorstwa:
- Działają zgodnie z regulacjami dotyczącymi bezpieczeństwa i ochrony prywatności danych.
- Odpowiednio zabezpieczają powierzane im dane.
- Ograniczają ryzyko wycieków, kradzieży lub utraty danych.
Dlaczego zasady ładu korporacyjnego są ważne dla kontrahentów? Od jakości zasad ładu korporacyjnego zależy profil ryzyka firmy, a więc jej ocena kredytowa i dostęp do kapitału. Inwestorzy wolą współpracować z przedsiębiorstwem, które ma jasno ułożone wewnętrzne procedury, przestrzega ich i potrafi nad nimi czuwać.
Zwracają uwagę szczególnie na te aspekty codziennego funkcjonowania przedsiębiorstwa:
- ochrona i sprawiedliwe traktowanie wszystkich akcjonariuszy, w tym akcjonariuszy mniejszościowych;
- umiejętność wypracowania kompromisu między celami interesariuszy i firmy;
- stosowanie transparentnych procedur sprawozdawczych;
- czytelnie określone obowiązki zarządu w stosunku do przestrzegania przepisów, traktowania akcjonariuszy, kodeksu postępowania, celów strategicznych firmy;
- nominowanie członków organów zarządczych zgodnie z ich kompetencjami i niezależnością;
- stosowanie przejrzystych zasad rachunkowości.
Raportowanie ESG wpłynie na mocną pozycję na rynku?
Rynek coraz częściej faworyzuje podmioty, które w swojej działalności kierują się szeroko pojętym zrównoważonym rozwojem. Nawet jeśli obowiązek raportowania nie dotyka jeszcze wszystkich, to dobre praktyki wynikające z dbałości o obszary E, S i G są istotnym czynnikiem podnoszącym konkurencyjność firmy – w oczach biznesowych partnerów, klientów, a nawet obecnych i przyszłych pracowników.
Dowiedz się więcej o pozostałych filarach ESG – „E w ESG – co to jest i jak to możesz raportować?” i „S w ESG. Czym są działania ESG w obszarze społecznym?”
Źródła:
- „Wytyczne do raportowania ESG” (EBOiR, GPW)
- https://www.rp.pl/forum-esg/art39159671-czy-esg-zredefiniuje-lad-korporacyjny