Indeksy cenowe dla LNG: TTF vs. TGE – analiza wyboru

Myśląc o LNG jako alternatywie dla dotychczas stosowanych paliw, klienci sprawdzają koszty. Porównują ceny węgla kamiennego, oleju opałowego, LPG itp. oraz oferty różnych dostawców. Warto jednak wziąć pod uwagę także kolejny techniczny aspekt i sprawdzić, na jakich notowaniach opierają się ceny skroplonego gazu ziemnego u danego sprzedawcy. Odpowiedni wybór może oznaczać pewność, że ceny zakontraktowanego LNG odpowiadać będą aktualnym warunkom rynkowym i nie trzeba będzie przepłacać, niepotrzebnie czekając na obniżki. Z tego artykułu dowiesz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o indeksie TTF (Title Transfer Facility – indeks kontraktów terminowych na gaz z niderlandzkiej giełdy ICE Endex Dutch) oraz indeksie z TGE, Towarowej Giełdy Energii z siedzibą w Warszawie.

Klienci DUON mogą liczyć na LNG, którego ceny opierają się na notowaniach indeksu TTF Daily Natural Gas Future – europejskiego benchmarku cenowego dla błękitnego paliwa – publikowanego przez ICE EndexDutch. To rozwiązanie, które jest korzystniejsze niż opieranie cen na notowaniu indeksu TGE. Dzięki temu oferowane przez DUON ceny skroplonego gazu ziemnego cechują się większą elastycznością.

Indeksowanie cen opartych na notowaniach TTF zwiększa także nasze możliwości zakupowe. Dzięki temu możemy kupować paliwo w terminalach zagranicznych, zwiększając pewność dostaw i gwarancje otrzymania cen adekwatnych do warunków panujących aktualnie na światowych rynkach LNG. Ten system ustalania ceny dodaje zatem kolejne korzyści do szeregu zalet skroplonego gazu ziemnego, o których także piszemy na blogu.

Ceny LNG oparte na notowaniach TTF a TGE

Wahania cen na obu giełdach są bardzo podobne, co widać na poniższej grafice. Wykresy prezentujące zmianę wartości obu indeksów w ciągu kilkudziesięciu miesięcy są niemal identyczne. Ich korelacja wynosi ok. 99,7%.

Jak widać notowanie TTF są niższe niż notowania TGE. Różnica, czyli spread, wynosiła w całym analizowanym okresie średnio ok. 11,23%. Jest to jednak różnica techniczna, ponieważ na finalną cenę wpływa również narzut do formuły (tzw. marża), która jest różna dla TTF i TGE, ostatecznie dając tę samą cenę. Skoro nie ma różnicy, to po co się tym przejmować? Warto, bo diabeł tkwi w szczegółach. Chodzi przede wszystkim o wahania wartości spreadów, które pokazuje poniższa grafika.

Jak widać, w analizowanym okresie nie brakowało miesięcy, zwłaszcza w 2018 r., gdy spread pomiędzy notowaniami oscylował w okolicach 4–6 p.p., by w 2019 r. wzrosnąć do 9–12%. Ten znaczny wzrost różnic w notowaniach obu indeksów towarzyszył znacznym spadkom cen LNG na światowych rynkach, jakie zaobserwowano właśnie w 2019 r. Co oznacza taka zmiana spreadu dla kontrahenta konsumującego skroplony gaz ziemny, którego cena oparta jest na notowaniu TGE? Niepotrzebną konieczność czekania na obniżki lub konieczność zapłacenia wyższej ceny, jeśli nie można czekać z zakupem, aż warszawski indeks dostosuje się do nowej sytuacji.

Notowania gazu TTF – gwarancja ceny rynkowej

Dlaczego tak się dzieje? Polska giełda jest stosunkowo mała. W 2019 r. wolumen obrotu gazem ziemnym w MWh na jej rynku terminowym był ok. 126 razy mniejszy niż wolumen na rynku terminowym giełdy holederskiej. Mniejsze obroty oznaczają mniejszą płynność i mniejszą elastyczność, czyli możliwość reakcji na zmiany na rynku. Z tego powodu, pomimo że TGE jest mocno skorelowane z TFF, to notowania TGE są znacznie bardziej podatne na krótkookresowe dysproporcje pomiędzy popytem i podażą. TGE wolno reaguje na spadki cen, a gwałtownie na najmniejsze nawet wzrosty. Zupełnie jak ceny paliw na stacjach benzynowych, które szybko idą w górę razem ze wzrostami cen ropy, niechętnie natomiast spadają.

Widać to jak w soczewce w okresie pandemii koronawirusa. Jak pokazuje powyższy wykres, w marcu, maju, czerwcu i sierpniu 2020 r. spread przekraczał 20%. Osiągając rekord dla całego analizowanego okresu, na poziomie 24,76% właśnie w czerwcu 2020 r., gdy gospodarka ostro hamowała pod wpływem lockdownów, powodując historyczne spadki cen LNG.

Jak widać, dzięki TTF klienci DUON mogli w tym okresie skorzystać ze spadków cen bardzo szybko, podczas gdy klienci płacący za LNG ceny oparte na notowaniach TGE musieli czekać na obniżki lub ponosić wyższe obciążenia. Indeksowanie cen za pomocą TTF pozwoliło szybko oferować niższe ceny, które w tamtym czasie notowały rynki światowe. TGE, za sprawą niższych obrotów i mniejszej płynności, potrzebowało więcej czasu, aby się dostosować do nowej sytuacji.

Więcej o tym, skąd Polska i UE pozyskują skroplony gaz ziemny przeczytasz w artykule „Import gazu LNG do Polski – skąd UE pozyskuje gaz?”.

Pewność cen i stabilność dostaw LNG

Klienci DUON przez lata mogą korzystać z przewag, jakie dają ceny LNG oparte na notowaniach TTF. Firma DUON posiada siedmioletni kontrakt z PGNiG na zakup LNG z terminala w Świnoujściu oraz zakładów produkcyjnych zarządzanych przez PGNiG (Odolanów i Grodzisk Wlkp.), gdzie indeksem zakupowym jest właśnie TTF. Dodatkowo indeksowanie cen LNG za pomocą TTF zwiększa możliwości zakupowe w zakresie zakupu LNG w terminalach za granicą (Rotterdam, Zeebrugge). Dzięki temu firma DUON może dostarczyć paliwo z większej liczby źródeł, przy tych samych warunkach cenowych.

Chcesz dowiedzieć się więcej o modelu rozliczeń i korzyściach jakie możesz mieć w cen LNG indeksowanych w odniesieniu do TTF? Zadzwoń do nas pod numer +48 61 102 72 22 lub napisz e-mail na info@duon.pl.