Unia Europejska: czego się spodziewać na początku sezonu 2022/23

Rozpoczynająca się jesień budzi wiele pytań o dostępność i cenę paliw zarówno dla odbiorców indywidualnych, jak i instytucji oraz przedsiębiorstw. Sprawdź, czego się spodziewać w trakcie rozpoczynającego się przełomu 2022/23.

Unia Europejska wdraża szereg działań mających na celu wzmocnienie niezależności od rosyjskiego gazu i przetrwanie zimy, dzięki optymalnemu zapełnieniu magazynów. Jak to robi i czy nie grozi nam surowcowy paraliż?

Najważniejsze decyzje zapadły pod koniec czerwca, gdy ustalono, że magazyny muszą być wypełnione co najmniej do 80% ich pojemności przed zimą 2022/23, a do 90% przed kolejnymi okresami zimowymi. Kilka państw członkowskich UE (m.in. Belgia, Francja, Niemcy i Włochy) przyjęło nawet bardziej rygorystyczne przepisy, mające na celu osiągnięcie poziomów wypełnienia powyżej 90%. Co bardzo ważne na koniec września UE osiągnęła swój cel ponad 88% zapełnienia magazynów.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Aggregated Gas Storage Inventory

To również zasługa LNG

Kluczową rolę w wyrównaniu niedoboru rosyjskiego gazu odgrywa LNG. Import LNG do UE wzrósł o prawie 70% (35 mld m3) rok do roku w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 2022 r.

Było to możliwe dzięki rozbudowie istniejących terminali regazyfikacyjnych, a plany na przyszłość są równie ambitne. Obejmują one:

• rozbudowę terminala w Rotterdamie w Holandii (o 4 mld m3)
• uruchomienie terminala Eemshaven w Holandii (8 mld m3/rok)
• uruchomienie dwóch terminali w Niemczech (łącznie przepustowość ok. 8 mld m3/rok)
• wykorzystanie terminala estońsko-finlandzkiego (ok. 5 mld m3/rok).

Rozbudowa infrastruktury to jedno, ale równie ważne jest zakontraktowanie dostaw paliwa: zarówno przypływającego w tankowcach do nowych terminali, jak i za pomocą rurociągów

Przykładowo Włosi osiągnęli porozumienie z algierską państwową firmą Sonatrach w kwietniu 2022 r. i tym samym zaczęli stopniowo zwiększać import gazu z rurociągów, nawet o 9 mld m3/rok w 2023-2024. Dodatkowo import gazu do UE z Azerbejdżanu wzrósł o 50% rok do roku w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy roku.

Kluczową inwestycją jest jednak Baltic Pipe otwarty 27 września 2022 r. Gazociąg ma

zdolności przesyłowe 10 mld m3/rok z Norwegii do Polski oraz 3 mld m3 z Polski do Danii. Polska spodziewa się otrzymać 0,8 mld m³ gazu nowym systemem gazociągów w IV kwartale 2022 r.

Inne mniejsze ważne inwestycje przed sezonem 2022/23.

• interkonektor łączący Polskę i Litwę
• interkonektor Polska-Słowacja

W trakcie prac jest uruchomienie połączenia międzysystemowego Grecja–Bułgaria. Rurociąg ten ma przepustowość 3 mld m3/rok i ułatwi dostęp Bułgarii do azerskiego gazu;

Zwiększono zdolności przesyłowe gazu z Rumunii na Węgry o prawie 50% (czyli 0,75 mld m3/rok) od 1 października.

Środki oszczędzania gazu

Unia Europejska przyjęła rozporządzenie w sprawie skoordynowanych działań redukujących popyt na gaz –  ma ono na celu 15% dobrowolną redukcję zapotrzebowania w okresie od 1 sierpnia 2022 r. do

31 marca 2023 r. w porównaniu ze średnią z pięciu lat. 

Poziom zapełnienia magazynu na koniec sezonu grzewczego 2022/23 będzie kluczowym czynnikiem oceny bezpieczeństwa dostaw gazu.

Zakłada się, że magazyny w Unii Europejskiej powinny być wypełnione do 90% ich zdolności do pracy do 1 listopada.

W jakim przypadku UE może liczyć na bezpieczną zimę pod względem podażu?

• Dostawy rurociągowe z Norwegii pozostaną na poziomie 340 mln m3/d 
• Import rurociągowy z Afryki Północnej będzie rósł o 10% rok do roku
• Dostawy rurociągowe z Azerbejdżanu wzrastać będą o 70% rok do roku
• Produkcja krajowa, w tym biometan, spadać będzie o 5% r/r, zgodnie z ostatnimi trendami rynkowymi, a import LNG utrzyma się na najwyższym historycznym poziomie 15 mld m3/miesiąc, co przekłada się na 480 mln m3/d. (niestety wyższy sezonowy popyt w Azji Północno-Wschodniej pozostaje znaczącym zagrożeniem dla tego założenia).

Sytuacja, w jakiej u progu marca znalazła się Unia Europejska była zaskoczeniem dla wszystkich jej członków, a pod względem dostępu do surowców stanęliśmy u progu nowej rzeczywistości. Trudno dziś przewidzieć, co może stać się w najbliższych tygodniach, jaka też czeka nas zima, ale działania podjęte przez UE sprawiają, że możemy z umiarkowanym optymizmem spojrzeć w przyszłość, bo uniezależnienie od rosyjskiego gazu staje się faktem.